Volgers

maandag 4 mei 2020

4 en 5 mei

Vanavond uiteraard 2 minuten stilte gehouden. Ik vond dat onze koning een mooie toespraak hield.
Hoe onwerkelijk, een vrijwel lege Dam. Maar ik vind het ook wel iets symbolisch hebben:
75 jaar na de bevrijding herdenken wij, tonen wij respect, en morgen vieren we onze vrijheid.

Dat velen, niet alleen hier in Nederland maar over de hele wereld, nu beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid, om zo met elkaar een virus te bestrijden, precies 75 jaar nadat diezelfde wereld een einde maakte aan de droom van 1 groep mensen, om de macht te hebben over alle anderen, vind ik bijzonder.

Heb ik de illusie dat mensen hiervan leren, en als de Corona-dreiging voorbij is, zich een stukje menselijker zullen gedragen tegenover anderen? Nee, als we niet eens hebben geleerd van wereldoorlogen, dan zal zo'n virus ons ook niet wijzer maken.
Maar toch, zoals er in de oorlog mensen waren die zich verzetten, mensen die met gevaar voor eigen leven, de vijand bestreden, zo zijn er ook nu mensen, die wijzer worden en zich als een beter mens gedragen.

Morgen vieren we de vrijheid. En die vrijheid, die mogen, nee moeten wij koesteren.
Mijn ouders werden geboren in 1930. Zij maakten de Tweede Wereldoorlog heel bewust mee, en van heel dichtbij. Ik groeide op met hun verhalen, en heb die verhalen weer aan mijn dochter verteld. Want het is belangrijk, om te gedenken en je te realiseren, wat een rijkdom het is om hier in vrede en vrijheid te mogen leven.

Mijn vader zag het bombardement op Rotterdam. Hij woonde aan de overkant van de rivier. Die rivier zwommen hij en zijn vriendjes in de oorlog vaak over, "Moffen pesten" noemden zij dat.
Aan de overkant stonden Duitsers de wacht te houden, en zij schoten op iedereen die te dicht bij de oever kwam. Zij schoten met scherp. Maar, vertelde mijn vader, wij realiseerden ons niet echt het gevaar van dit spelletje, het liep gelukkig altijd goed af.
Zijn moeder had een manufacturenwinkel. Op een bepaald moment werd beslist dat bij iedere winkelier in de gemeente 2 Duitsers ingekwartierd werden, dus ook bij mijn opa en oma. Mijn vader vertelde daarover, dat hij toen het verschil heeft geleerd tussen een mof en een Duitser.
Want 1 van hen was een SS-er, een mof. De ander was een man, die zijn vrouw en zoontje achter had moeten laten, omdat hij werd gedwongen zijn dienstplicht te vervullen, en die met tranen in zijn ogen aan de keukentafel zat, te kijken naar mijn vaders jongere broertje, die net zo oud was als het zoontje van die Duitser. Wat miste hij zijn vrouw en kind. Hij wilde hier helemaal niet zijn, hij wilde niet vechten, maar hij had geen keuze, hij werd gedwongen.

Mijn moeder woonde een stukje verderop langs diezelfde rivier. Twee van haar jongere broertjes waren met een Rode Kruis transport naar Drenthe gebracht, omdat daar eten was, en in Zuid-Holland niet. Maar zij kwijnden weg van heimwee, en aten niet, en er kwam bericht dat mijn opa en oma moesten kiezen: de jongens terughalen (geen optie, er was geen eten voor ze thuis) of er moest iemand uit het gezin daarheen komen. Mijn oma had net een baby gekregen, mijn opa moest werken om geld te verdienen voor zijn gezin, de oudste zoon durfden ze niet te sturen, bang dat de Duitsers hem zouden oppakken. En daarom werd mijn moeder gestuurd. Haar enige zusje was vlak voor de oorlog overleden, de enig overgebleven dochter ging op de fiets naar Drenthe.
Hoe moeilijk moet dat zijn geweest, voor mijn grootouders. Drie van hun kinderen naar de andere kant van het land, niet wetende of en wanneer ze ze ooit terug zouden zien.
Mijn moeder hield altijd contact met de mensen bij wie zij in huis woonde, het waren voor ons de opa en oma die we van haar zijde niet meer hadden (haar ouders overleden voor mijn geboorte).  En ze heeft er altijd van gedroomd, om ooit, ooit in Drenthe te zullen wonen.
Die droom is nooit uitgekomen, maar doordat ik als kind zo vaak in Drenthe kwam, voelde het als mijn tweede thuis, En uiteindelijk ben ik, in de voetsporen van mijn moeder, naar Drenthe verhuisd.

Ik wens jullie allemaal een mooie bevrijdingsdag!


8 opmerkingen:

  1. Mijn ouders waren van dezelfde generatie, maar spraken zelden overde oorlog.
    Mijn vader at in de hongerwinter bloembollen en suikerbieten, mijn moeder zat op een boerderij ergens in Friesland.
    Ooit moest ik op tekenles het schilderij "de brand van Rotterdam" natekenen.
    Mijn vader herkende het direct.
    Hij woonde in Den Haag nl.
    "Dat heb ik als kind gezien" zei hij.
    En daar bleef het bij.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mijn ouders vertelden bepaalde verhalen steeds weer opnieuw. Maar er is ook heel veel, wat ze niet vertelden. Veel details lieten ze weg. Volgens mij is mijn moeder met haar broertjes op een transport terug gebracht. Bleef de fiets dan achter in Drenthe? En wanneer kwamen ze dan precies terug? Ook over het leven in Drenthe vertelde ze niets, waarschijnlijk hielp ze "tante" met het huishouden want ze ging in ZH al niet meer naar school, en het gezin had 2 kleine kinderen.
      Hoe zat dat met die Duitsers bij mijn grootouders in huis, hadden die een eigen slaapkamer? Moesten mijn grootouders hun voorzien van eten? Zaten ze dan met die Duitsers aan de eettafel? Zulke simpele, dagelijkse dingen, die toch op hun leeftijd indrukwekkend moeten zijn geweest, vertelden ze nooit.
      Mijn vader vertelde wel dat later in de oorlog hij samen met zijn vader naar de boeren in de Alblasserwaard ging. Dan waren ze een dag of drie te voet onderweg, met een kar die ze met zich mee trokken, met daarop "ruilhandel", zoals linnengoed dat mijn oma in haar winkel verkocht, maar in de oorlog werd dat natuurlijk helemaal niet meer verkocht, en dus werd het geruild voor eten, zoals aardappels.
      Elk jaar op 5 mei droegen ze een rood-wit-blauw strikje op hun kleding, en ik had r-w-blauwe linten in mijn haar gevlochten. Maar vreemd genoeg hebben ze nooit in hun leven een vlag gehad. Waarom niet? Geen flauw idee.

      Verwijderen
  2. Jij ook een goede bevrijdagingsdag gewenst!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je wel! Het is begonnen als een mooie zonnige dag, en de vlag hangt uit.

      Verwijderen
  3. Mijn ouders hebben er best wel van alles over verteld. Sommige dingen zullen vergeten of diep weggestopt zijn en andere dingen zijn ze blijven herinneren.
    Een jaar of 20 geleden ging mijn vader naar een fototentoonstelling over een bombardement en hij kwam daar helemaal ontdaan van terug. Het was niet het dorp dat in puin lag waar hij verdriet om had. Hij was verdrietig omdat hij zoveel mensen, die destijds overleden waren, hij zelf vergeten was.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ach, wat moet dat verdrietig zijn geweest voor je vader.
      Als kind luisterde ik graag naar hun verhalen, maar pas veel later, toen ik het ze niet meer kon vragen, kwamen er vragen bij mij op over wat zij niet hadden verteld.

      Verwijderen
  4. Wat een indrukwekkend verhaal, mooi als je dit van je ouders weet en door kunt geven!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat doorgeven vind ik erg belangrijk. Mijn dochter heeft mijn ouders nog goed gekend, heeft dus een beeld bij de mensen over wie de verhalen gaan. Ze heeft afgelopen jaar ook het "oorlogsverleden" uitgezocht van de familie van haar vader. Het was al bekend dat dat minder fraai was, en dat werd bevestigd in de documenten. Gelukkig realiseert ze zich dat zij niet verantwoordelijk is voor de (goede en slechte) daden van haar voorouders. Maar om op papier te zien wat altijd min of meer werd verzwegen was wel indrukwekkend.

      Verwijderen