maandag 30 mei 2022

bloeiende planten in de tuin

Ik liet jullie al bloemen van de Blauwe Regen zien, hier de plant, zoals die over de pergola hangt. Onder die pergola loopt een trap naar beneden, waar de achtertuin begint. 

Als je goed kijkt op de foto, zien jullie in de verte in het midden van de foto een plant met rode bloemen. Dat is een Rhododendron, hier zien jullie hem van dichterbij.

Rechts daarvan loopt een pad naar het achterste gedeelte van de tuin, en aan de andere kant van het pad staan een aantal Rhododendrons bij elkaar, met daarvoor een grote groep Geraniums.

Wandel je verder over het pad tussen de Rhododendrons door, kom je uit bij deze sering:

Het is aan alles in de tuin te zien, dat de vorige eigenaren wisten wat ze deden, en met veel plezier en aandacht tuinierden. De laatste jaren ging dat niet meer zo goed, en daardoor ontstond er wat achterstallig onderhoud. Geeft niets, wij genieten elke keer weer van onze tuin, en knappen steeds weer een stukje van de tuin op. 

zondag 29 mei 2022

HERGEBRUIK IN DE TUIN

Vanmorgen heb ik alweer een aantal projectjes aangepakt in de tuin. 

Het allereerste wat we deden in onze tuin, was het maken van compostbakken.
Met een grote tuin vol achterstallig onderhoud, moest er volop worden gesnoeid.
We willen graag milieuvriendelijk tuinieren, dat betekent onder meer geen gif gebruiken en niets weggooien dat kan worden hergebruikt. Voor die bakken gebruikten we voornamelijk materiaal dat al voor handen was, zoals 2 bedspiralen die we in de tuin vonden.

We maakten daarnaast 4 bakken, als een soort van kruidentuin. Die bakken stapelden we van (bak)stenen, die we overal en nergens in de tuin vonden.
In het midden wilden we "iets", maar wat? Een cirkel van bakstenen maken?
Nee, dat vonden we niet mooi, want dat werd best hoekig, terwijl de bakken juist mooi rond gestapeld zijn.
Een cirkel vlechten van bamboe-takken dan? Nee, zelfde effect, bamboe laat zich niet zo mooi rond buigen als bijvoorbeeld wilgentakken. (als je je afvraagt wat dat zwarte ding is: ook die lag ergens in de tuin begraven. Het is de onderkant van een compostvat, daar zet je zo'n vat overheen. Ook weer handig in het kader van hergebruik 😊).
Vanmorgen toen ik nog op bed lag, kreeg ik opeens een idee. En even later liep ik in de tuin, en maakte dit:
Een cirkel van gevonden bakstenen, met daarop een oude regenton. Die hadden de vorige bewoners laten staan. Hij stond achter het overdekte terras. Nou ja, stond:
Hij was helemaal weggezakt. Bekijken jullie die laatste foto eens goed, valt je dan iets op? Nee? Kijk even beter naar de regenpijp. Juist, de vorige bewoners hebben die doorgezaagd, een aftakking gemaakt die boven de regenton uitkomt (en aan elkaar zit met ducttape). Er zit geen aansluiting meer naar de pijp eronder (die naar de riolering loopt). Dus als de regenton vol zat, bleef al het regenwater toch in de ton vallen, en stroomde het ernaast, de tuin in. Daar ontstond dan een soort moerasje.
We gaan nu een overloop plaatsen in die pijp, en er een grotere regenton plaatsen. In het (waarschijnlijk vrij uitzonderlijke) geval dat die vol raakt, kan het overtollige water worden afgevoerd naar de riolering. Maar veel water zal dat niet zijn, we plaatsen daar een ton waar 200 liter in kan.
De oude regenton had geen deksel, en daarom komt 'ie goed van pas bij de kruidentuin. Daar staat 'ie precies in een open gedeelte tussen de bomen en kan daar regenwater opvangen.
De 4 bakken zijn verhoogd, en dat vergroot de kans op uitdroging van de grond.
We hebben in de 4 bakken terracotta potten ingegraven, met een deksel erop. 
Ze vallen straks nauwelijks op tussen de planten, die groeien er wel overheen. De gaatjes onder in de potten even vullen met (boetseer)klei, en dan vul je de potten met (regen)water. Doordat terracotta poreus is, sijpelt het water langzaam maar zeker de grond in, en krijgen de planten dus voldoende vocht. Door nu die oude regenton in het midden te zetten, besparen we onszelf veel gesjouw met volle gieters, we hebben een tappunt vlakbij om de potten te vullen 😌.

Nog even terugkomen op die compostbakken. Omdat we die nooit eerder hebben gehad, hebben we vooraf ons goed ingelezen. Hoe kun je die het beste maken?  Bijvoorbeeld niet op tegels, want je wilt dat de diertjes vanuit de grond naar boven kunnen kruipen, de bakken in. En op welke plek zet je ze het best, zon of schaduw, in de wind? Nou, ze staan perfect! We vulden de 2 die aan elkaar vast staan. De 3e, die er haaks op staat, wilden we dan gebruiken voor het omzetten. We lazen namelijk dat het belangrijk is voor een goed verteringsproces, dat er lucht bij kan komen, en dat het daarvoor verstandig is om de inhoud na een tijdje over te scheppen in een andere bak. Eerder deze week leegde ik de bak die we als eerste gebruikten, en schepte alles over in bak 3. Wauw! Onderin was er nauwelijks meer iets herkenbaar, het zag eruit als bosgrond! Die werkt dus perfect! Vanmorgen heb ik bak 1 in de lege bak 2 omgeschept, bak 1 is nu weer leeg om te worden gevuld.
Naast de compostbakken staat een strook met brandnetels

Die mogen daar lekker blijven staan! Want die zijn belangrijk voor een aantal vlinders. De dagpauwoog, de kleine vos, de gehakkelde aurelia en de atalanta kunnen niet leven zonder de brandnetel. Hun rupsen eten uitsluitend deze plant, en zonder brandnetels zouden deze rupsen, en dus deze vlinders, niet overleven.

Zo, ik ga de zakken boomschors uitstrooien op hun plaats. Ik wens jullie allemaal een hele fijne zondag!

UPDATE:

Dit wordt leuk!

zondag 15 mei 2022

Blauwe regen staat in bloei


 We genieten met volle teugen van onze tuin. Eerder dit jaar snoeide ik de blauwe regen. Ik heb nooit eerder die plant gehad, dus eerst opgezocht hoe en wanneer de plant moet worden gesnoeid. De vorige eigenaren hadden hem een paar jaar niet gesnoeid, dus spannend hoe de plant zou reageren op die verjongingskuur.
Jullie zien het: de plant is tevreden!


We hebben een merkwaardig soort "onkruid" in de tuin. Daar waar anderen last hebben van planten als zevenblad, wordt bij ons een gedeelte van de tuin totaal overwoekerd door varens! Twee weken geleden kwamen ze boven de grond, nu zijn ze al flink hoog, en de overige beplanting die er staat is nauwelijks meer zichtbaar.
Ik vind het wel vreemd, bij een varen denk ik toch aan (half)schaduw en vochtige grond, maar deze staan de hele dag in de brandende zon, en ongetwijfeld met droge voetjes.

Op andere blogs lees ik dat mensen het tuinieren maar even laten voor wat het is, omdat de (klei)grond waarop zij tuinieren kei- en keihard is geworden, en je eigenlijk niets kunt doen. Daar hebben we hier gelukkig geen last van. Onze tuin ligt lager dan ons huis, en daardoor staan de planten met hun voetjes waarschijnlijk dicht bij het waterpeil. Vanmorgen heb ik een stuk gras weggespit, om een paar lavendelstruiken te kunnen planten.
Die lavendel redde ik een paar jaar geleden uit de kliko van mijn werk. Ze waren al weggegooid, op sterven na dood, maar ik wilde ze een tweede kans geven, en ja hoor, ze sloegen alle vijf aan.
Ik verhuisde ze mee vanaf de camping naar ons huurhuis, en daar vormden ze een haagje tussen onze voortuin en de stoep.


We moesten de tuin leeg opleveren, dus ze verhuisden mee. We zetten ze tijdelijk in van die plastic potten. Ook die heb ik ooit gered, ze waren gevallen, en hadden allemaal een scheur. Maar op de camping hebben ze mooi dienst gedaan, en we hadden ze nog bewaard.

Vanmorgen probeerde ik het eens, kreeg ik een spa in de grond, of was er geen doorkomen aan? Nou, geen probleem hoor. Dus haalde ik een stuk van het gras weg, en werden daar de lavendelstruiken geplant. Voedzame grond erbij, water geven uit de regenton (die is nog steeds niet leeg), en nu afwachten of ze het ook hier naar hun zin krijgen. 

Op de foto zien ze er nogal zielig uit, maar wees gerust, dat is waarschijnlijk overbelichting door de zon, ze zitten vol groene uitlopers. Wel opvallend dat de struik die in de enige witte pot stond, toch groener is dan de andere 4, die in zwarte potten stonden. Zal dat nu te maken hebben met zwart-trekt-warmte aan en dus droogde de potgrond eerder uit? 
De komende dagen ze even goed in de gaten houden, water geven, en dan maar duimen dat ze hier weer net zo goed aanslaan als bij ons huurhuis.



woensdag 4 mei 2022

De Tweede Wereldoorlog (2)

 

De verhalen die mijn ouders vertelden over de Tweede Wereldoorlog, heb ik indertijd ook weer doorverteld aan mijn dochter. Maar in haar vaders familie werd er nooit over de oorlog gesproken. 
Mijn schoonmoeder was de enige die er weleens over sprak. Niet over de oorlog zelf, alhoewel ze vast wel herinneringen zal hebben gehad, want ze werd geboren in 1936, en was bijna 9 jaar oud toen de oorlog eindigde. Nee, ze vertelde alleen maar dat ze niet wilde dat haar kleinkinderen (de kinderen van haar dochter) zogeheten "sleutelkinderen" zouden zijn, want dat was zij min of meer ook geweest na de oorlog, toen haar ouders "niet thuis waren", en dat had ze heel erg gevonden.
Niemand die er ooit verder op in ging; ik heb dat een aantal malen geprobeerd, maar mijn man kapte me dan af. Hij vertelde dat hij wel wist dat zijn opa en oma "fout, NSB-ers" waren geweest en na de oorlog hadden vastgezeten, maar details wist hij niet, en wilde hij ook niet weten. Opa werkte "vroeger" bij de post, en later in de bouw, maar een verband met de oorlog werd nooit gelegd.

Een aantal jaren geleden besloot Sanne, dat zij dat wél wilde weten. Wat hadden ze nu precies gedaan? Waren ze "alleen maar" fan geweest van een foute gedachtegang, of hadden ze bloed aan hun handen?
Dat laatste kun je te weten komen bij het Nationaal Archief in Den Haag. Je moet dan een aanvraag indienen, over welke personen je informatie wilt inzien. Dat deed ze, en ze kreeg bericht dat er dossiers waren van beide personen, en dat ze de betreffende gegevens mocht inzien. Omdat ze geen idee had welke informatie ze zou aantreffen, en er toch wel een beetje tegenop zag om schokkend nieuws te lezen, vroeg ze of ik haar wilde begeleiden. Uiteraard ging ik mee.
Het is heel strikt allemaal, je moet je tas, inclusief telefoon, inleveren. Je mag geen pen/stift bij je hebben (zodat je niets zou kunnen doorkrassen bijvoorbeeld), krijgt een potlood en papier waarop je mag schrijven, je mag ab-so-luut geen foto's maken , dus alles wat je te lezen krijgt, moet je onthouden of overschrijven met het potlood. Er lopen mensen rond, die controleren of je niets uit het dossier in je zak steekt of zoiets. 

Er waren behoorlijk dikke dossiers van beide overgrootouders van mijn dochter. En in het kort gezegd kwam het erop neer, dat oma de fanaticus was geweest, en opa deed wat zijn vrouw hem opdroeg. In haar verhoren ging ze er prat op dat ze vanaf het begin af aan een fanatiek NSB-er was geweest (haar eigen woorden). Ze hadden posters voor de ramen (toen begrepen we waarom ze na de oorlog nooit meer waren teruggegaan naar hun geboortedorp). Ze hadden zich direct na oprichting van de NSB ingeschreven en ze was er trots op dat ze hun lidmaatschap nooit hadden opgezegd. Opa had bij de posterijen de taak om brieven te onderscheppen, die waren bestemd voor of afkomstig waren van onderduikers. Op die manier kon dan worden ontdekt, waar de personen ondergedoken zaten, en konden ze worden opgepakt en op transport gezet.
Ze verrichtten ook andere werkzaamheden voor de NSB. We lazen veel details, die ik hier niet wil vermelden. Ze hadden zelf niet letterlijk bloed aan hun handen gehad, maar waren schuldig aan heel wat kwalijke zaken. 

We lazen 
ook over wat ze hadden gedaan na de bevrijding. Oma was met de 2 dochters gevlucht naar Osnabrück, en opa zou via een andere route daar ook naar toe komen, maar werd nog voor de grens opgepakt. Oma werd ook teruggebracht, en ze werden beiden verhoord, en veroordeeld tot gevangenisstraf. Oma kwam eerder vrij dan opa, en trok bij haar ouders in huis. Daarvandaan schreef ze meerdere brieven, waarin ze vroeg om een vervroegde vrijlating van haar man. Ze schreef dat ze geen geld had, niet kon werken (niemand nam een NSB-er aan) en met haar 2 dochters noodgedwongen in huis woonde bij haar ouders. Ze schreef ook dat het toch allemaal niet zo erg was wat zij en haar man hadden gedaan, en dat ze nog altijd een fanatiek NSB-er was en achter haar standpunten bleef staan. Volgens mij niet heel tactisch om dat te schrijven, als je probeert je man vervroegd uit de gevangenis te krijgen, maar goed.

Hoe het dan zat met die sleutel om de hals van haar oudste dochter? Waarom die zei dat ze min of meer een sleutelkind was? Ik heb geen flauw idee.
Mijn schoonmoeder had het over de tijd waarin haar beide ouders "niet thuis waren" (gevangen zaten), maar het lijkt mij toch dat ze toen bij haar grootouders zal hebben gewoond?! Uit de brieven bleek wel dat die mensen hun dochters mening niet deelden, en haar liefst zo snel mogelijk zagen vertrekken uit hun huis, dus misschien hebben ze tijdens de afwezigheid van de beide ouders ook niet erg best voor hun kleinkinderen gezorgd? We zullen het nooit weten. Het zijn de verhalen over de Tweede Wereldoorlog, maar net als bij de verhalen van mijn eigen ouders, zijn veel details nooit verteld, en zullen nooit meer bekend worden.

 


maandag 2 mei 2022

De Tweede Wereldoorlog (1)

 


Deze week herdenken we op 4 mei de doden die vielen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, en vieren we op 5 mei de vrijheid die wij in ons land hebben.

Mijn ouders werden beiden in 1930 geboren, en maakten de Tweede Wereldoorlog heel bewust mee. Ze vertelden bepaalde verhalen over wat zij mee maakten. En die verhalen vertelden ze vaak. Pas toen ik allang en breed volwassen was, viel het mij op dat het steeds dezelfde verhalen waren, maar dat ze over heel veel andere details nooit spraken. En daarover wilden ze ook niet vertellen, toen ik daar naar vroeg.

Mijn vader woonde aan de rivier de Noord, aan de overkant van Rotterdam, en zag het bombardement. Mijn moeder woonde een stuk verderop, maar of zij er iets van heeft meegekregen, heeft ze nooit verteld.

Mijn vaders moeder had een winkel, en op een bepaald moment werd besloten dat iedere winkelier 2 Duitsers kreeg ingekwartierd (om van dichtbij in de gaten te kunnen houden of er niet met voedsel(bonnen) werd gesjoemeld of zo). Wanneer dat gebeurde, en hoe lang dat heeft geduurd, geen idee. Over wat dat in het dagelijkse leven betekende, vertelde hij niets. Waar sliepen ze dan? Aten ze met het gezin mee? Dat soort details, daarover sprak hij niet. Hij vertelde alleen, dat hij door deze ervaring had geleerd dat er 2 soorten Duitsers waren: moffen en mensen. De mof was de SS-er die bij hun in huis was geplaatst. Meer dan dat heeft hij nooit over die man gezegd. De mens was een jonge Duitser, dienstplichtig militair, die daar niet wilde zijn, die naar huis wilde, naar zijn vrouw en zoontje, die net zo oud was als mijn vaders jongere broertje. Mijn vader vertelde over deze man, dat hij op een dag in de keuken zat, naar mijn oom keek, en in huilen uitbarstte, hij miste zijn eigen zoontje zo! Meer vertelde mijn vader niet. Of de SS-er hierbij aanwezig was of er ooit achter is gekomen, of de man ervoor is gestraft, al dat soort details vertelde hij ons niet.

Mijn moeder had 2 jongere broertjes die op enig moment naar Drenthe zijn gebracht. Wanneer precies en hoe, onbekend. Ze vertelde alleen dat hun dominee oorspronkelijk uit Borger (Dr) kwam en had weten te regelen dat jonge kinderen met een Rode Kruis transport daarheen werden gebracht. De kinderen werden bij boeren ondergebracht, daar was eten voor hen. Maar haar 2 broertjes hadden heimwee, en aten niet en kwijnden weg. Dus kwam er bericht: er moest iemand van het gezin naar hen toe, of ze zouden terug worden gebracht naar Zuid-Holland. Hoe dat bericht kwam? Ik vermoed per brief. Terug was geen optie, er was geen eten, en dus moest iemand daar naar toe. Dat werd mijn moeder (ze had 1 oudere broer maar haar ouders waren bang dat hij door de Duitsers zou worden opgepakt en te werk gesteld). Ze zouden met 4 meisjes op de fiets naar Drenthe gaan (blijkbaar waren er meer kinderen met heimwee, maar ook dat vertelde mijn moeder nooit), maar uiteindelijk durfden de ouders van 2 meisjes het niet aan. Dus ging ze samen met nog 1 meisje op pad. Over die reis vertelde ze alleen maar, dat ze de brug bij Zwolle over moesten. Die werd zwaar bewaakt, en er was een kindertransport van het Rode Kruis, dat wachtte tot 's avonds, omdat dan de wacht was gewisseld, en er mildere Duitsers zouden staan. De 2 meisjes werden door dit transport mee over de brug gebracht, alsof ze bij de groep hoorden. Ik kan het me niet voorstellen hoe dat moet zijn gegaan, 2 meisjes die in die tijd van Zuid-Holland naar Drenthe fietsten. Mijn moeder had geen richtinggevoel en kon geen kaart lezen, dat andere meisje misschien wel? Mijn moeder is in Borger in een gezin ondergebracht, en ze heeft altijd contact met hen gehouden. Eigenlijk waren dat de opa en oma die wij van onze moeders kant niet hadden (die waren gestorven voordat ik werd geboren). Hoe het dagelijks leven was in die tijd? Ze heeft er nooit iets over verteld. Hoe ze weer terug kwamen naar Zuid-Holland evenmin. Ging zij weer op de fiets terug, of reisde ze mee met het kindertransport? En hoe en wanneer gingen ze dan eigenlijk terug? En wie was het meisje met wie ze naar Drenthe ging? Ze heeft nooit iets over haar verteld. Het lijkt mij zo'n bijzondere gebeurtenis, dat je contact houdt, maar dat gebeurde niet. 
Ik heb in later jaren gezocht naar informatie over dat kindertransport, maar heb nooit iets kunnen vinden. Dat verbaast me eigenlijk wel. In de huis-aan-huis bladen staan rond deze tijd verhalen van mensen, die herinneringen ophalen over die tijd. Maar over de kinderen die uit Slikkerveer naar Borger waren gebracht, heb ik nooit iets kunnen vinden.
Toch heeft deze gebeurtenis in mijn moeders leven er uiteindelijk toe geleid, dat ik naar Drenthe ben verhuisd. Een plan dat mijn ouders wel min of meer hadden, als mijn vader met pensioen zou gaan, maar nooit uitvoerden. Ik heb die stap wel gezet, het is dit jaar alweer 10 jaar geleden dat Sanne en ik Zuid-Holland achter ons lieten. We hebben er geen dag spijt van gehad, en zijn dankbaar met ons leven hier. Een leven in vrijheid, dat is iets wat elke dag mag worden gevierd!